Facebook อ.สุเทพ พงษ์พิทักษ์

การบันทึกบัญชีธุรกิจสินเชื่อเช่าซื้อ (ลิสซิ่ง)


เรื่อง การบันทึกบัญชีธุรกิจสินเชื่อเช่าซื้อ (ลิสซิ่ง)
แหล่งที่มา Facebook อ.สุเทพ พงษ์พิทักษ์
วันที่ วันที่ถาม 01/10/2023 - วันที่ตอบ 07/11/2023
ประเภทภาษี ภาษีเงินได้นิติบุคคล,ภาษีมูลค่าเพิ่ม
ข้อกฎหมาย คำสั่งกรมสรรพากรที่ ป. 36/2536
ปุจฉา
หนูมีข้อสอบถามเกี่ยวกับธุรกิจสินเชื่อเช่าซื้อ (ลิสซิ่ง)
    อยากทราบเกี่ยวกับวิธีบันทึกบัญชีของธุรกิจนี้ ในด้านของฝั่งผู้ให้เช่าซื้อค่ะ และภาษีที่เกี่ยวข้องต่างๆ รบกวนอาจารย์แนะนำได้มั้ยคะ
วิสัชนา
ตามคำสั่งกรมสรรพากรที่ ท.ป. 1/2528 เรื่อง การใช้เกณฑ์สิทธิในการคำนวณรายได้และรายจ่ายของบริษัทหรือห้างหุ้นส่วน นิติบุคคล ลงวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2528 กรมสรรพากรได้กำหนดเกณฑ์การรับรู้รายได้ของบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่ประกอบกิจการให้เช่าซื้อ ซึ่งเป็นที่ประจักษ์ชัดว่า สอดคล้องกับหลักเกณฑ์การรับรู้รายได้จากการประกอบกิจการให้เช่าซื้อในทางหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไปอย่างยิ่ง ดังนี้ 
    “ข้อ 3 บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลรายใดได้ปฏิบัติในการคำนวณรายได้และรายจ่ายตามข้อต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ตั้งแต่รอบระยะเวลาบัญชีใด ให้ถือว่าการปฏิบัติดังกล่าวเป็นกรณีที่ได้รับอนุมัติจากอธิบดีกรมสรรพากรแล้ว บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลนั้นจะต้องถือปฏิบัติตามวิธีการที่ได้รับอนุมัตินั้นตลอดไป เว้นแต่จะได้รับอนุมัติให้เปลี่ยนแปลงจากอธิบดีกรมสรรพากร
        3.5 การคำนวณรายได้และรายจ่ายของบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซึ่งประกอบกิจการให้เช่าซื้อหรือขายผ่อนชำระที่กรรมสิทธิ์ยังไม่ได้โอนไปยังผู้ซื้อและมีอายุสัญญาเกินหนึ่งรอบระยะเวลาบัญชี ให้ใช้เกณฑ์สิทธิตามข้อ 2  โดยบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลนั้นต้องนำกำไรที่เกิดจากการขายมารวมคำนวณเป็นรายได้ทั้งจำนวนในรอบระยะเวลาบัญชีที่มีการให้เช่าซื้อหรือขายผ่อนชำระ สำหรับดอกผลเช่าซื้อหรือขายผ่อนชำระให้นำมารวมคำนวณเป็นรายได้แต่ละงวดตามวิธีการทางบัญชีที่รับรองทั่วไป
             การคำนวณรายได้และรายจ่ายของบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซึ่งประกอบกิจการขายผ่อนชำระที่กรรมสิทธิ์ได้โอนไปยังผู้ซื้อทันที ให้นำรายได้จากการขายมารวมคำนวณเป็นรายได้ทั้งจำนวนในรอบระยะเวลาบัญชีที่มีการขายสินค้า 
             การคำนวณรายได้และรายจ่ายของบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซึ่งเป็นผู้เช่าซื้อหรือผู้ซื้อจากการขายผ่อนชำระตามวรรคหนึ่ง ให้ใช้เกณฑ์สิทธิตามข้อ 2 โดยบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลนั้นต้องนำทรัพย์สินที่ได้มาโดยการเช่าซื้อหรือขายผ่อนชำระมาคำนวณหักค่าสึกหรอและค่าเสื่อมราคา มูลค่าต้นทุนของทรัพย์สินนั้นให้ถือตามราคาที่พึงต้องชำระทั้งหมด แต่ค่าสึกหรอและค่าเสื่อมราคาที่จะนำมาหักในรอบระยะเวลาบัญชีจะต้อง ไม่เกินค่าเช่าซื้อหรือราคาที่จะต้องผ่อนชำระในรอบระยะเวลาบัญชีนั้น 
             คำว่า “กำไรที่เกิดจากการขาย” ตามวรรคหนึ่งหมายความว่า ผลต่างระหว่างราคาขายเงินสดกับต้นทุนของทรัพย์สินที่ให้เช่าซื้อหรือขายผ่อนชำระ 
             คำว่า “ดอกผลเช่าซื้อหรือขายผ่อนชำระ” ตามวรรคหนึ่งหมายความว่า ผลต่างระหว่างจำนวนเงินทั้งสิ้นที่ต้องจ่ายตามสัญญากับราคาขายเงินสด”
วิธีการบันทึกบัญชีของกิจการให้เช่าซื้อมีอายุสัญญาเกินหนึ่งรอบระยะเวลาบัญชี 
เมื่อตกลงทำสัญญาให้เช่าซื้อให้บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลนั้น รับรู้รายได้จากการขายสินค้าตาม “ราคาขายเงินสด” และรับรู้ “ต้นทุนสินค้าที่ขาย” ทั้งจำนวน โดยต้องนำ “กำไรที่เกิดจากการขาย” มารวมคำนวณเป็นรายได้ทั้งจำนวนในรอบระยะเวลาบัญชีที่มีการให้เช่าซื้อ
    คำว่า “กำไรที่เกิดจากการขาย” หมายความว่า ผลต่างระหว่างราคาขายเงินสดกับต้นทุนของทรัพย์สินที่ให้เช่าซื้อหรือขายผ่อนชำระ 
    เมื่อตกลงทำสัญญาเช่าซื้อกับลูกค้า ซึ่งต้องจัดทำเป็นตราสารสัญญาเช่าซื้อ โดยปิดอากรแสตมป์ในอัตรา 1 บาทต่อทุกจำนวนค่าเช่าซื้อ 1,000 บาท และเศษของ 1,000 บาท แห่งราคาทั้งหมด (ราคาขายเงินสด + ดอกผลเช่าซื้อ) แต่ไม่รวมค่าภาษีมูลค่าเพิ่ม 
    สำหรับดอกผลเช่าซื้อ ให้นำมารวมคำนวณเป็นรายได้แต่ละงวดตามวิธีการทางบัญชีที่รับรองทั่วไป
วิธีการบันทึกบัญชีของกิจการให้เช่าซื้อรถยนต์ ด้านผู้ให้เช่าซื้อ
1. เมื่อตกลงทำสัญญาเช่าซื้อ และวางเงินเริ่มแรก (เงินดาวน์)
เดบิต เงินสด/เงินฝากธนาคาร (ตามจำนวนเงินวางเริ่มแรก)
        ลูกหนี้ตามสัญญาเช่าซื้อ
    เครดิต รายได้ขายรถยนต์ (ตามราคาเงินสด)
             ภาษีขาย (สำหรับเงินวางเริ่มแรก)
             ภาษีขายที่ยังไม่ถึงกำหนด
             ดอกผลเช่าซื้อรอตัดบัญชี

2. เมื่อลูกค้าผ่อนชำระค่างวดแต่ละงวด
เดบิต เงินสด/ธนาคาร
        ดอกผลเช่าซื้อรอตัดบัญชี
        ภาษีขายที่ยังไม่ครบกำหนด
    เครดิต ลูกหนี้ตามสัญญาเช่าซื้อ
             รายได้ดอกผลเช่าซื้อ
             ภาษีขาย

นอกจากนี้ ควรศึกษาเพิ่มเติมสำหรับข้อเท็จจริงอื่นๆ ตามคำสั่งกรมสรรพากรที่ ป. 36/2536
อนึ่ง กรมพัฒนาธุรกิจการค้า ได้นำวิธีการบัญชีสัญญาเช่าซื้อรถยนต์ ซึ่งผู้เช่าซื้อต้องบันทึกรับรู้รถยนต์เป็นสินทรัพย์ด้วยราคาเงินสดตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 7 เรื่อง การบัญชีเกี่ยวกับการเช่าซื้อ-ทางด้านผู้ให้เช่าซื้อ ตามเวบไซต์ 
จึงขอนำมากล่าวเพิ่มเติมให้ครบประเด็นดังนี้
1. กรณีการบันทึกซื้อรถยนต์ (ขอคืน VAT ได้)
ณ วันทำสัญญาและวางเงินเริ่มแรก
เดบิต รถยนต์ (ราคาเงินสด)
        ภาษีซื้อ (เงินดาวน์)
        ภาษีซื้อที่ยังไม่ครบกำหนด
        ดอกเบี้ยเช่าซื้อรอตัดบัญชี
    เครดิต เงินสด/ธนาคาร (เงินดาวน์)
             เจ้าหนี้ตามสัญญาเช่าซื้อ

เมื่อผ่อนชำระค่างวด
เดบิต เจ้าหนี้ตามสัญญาเช่าซื้อ
        ดอกเบี้ยจ่าย
        ภาษีซื้อ
    เครดิต เงินสด/ธนาคาร
             ดอกเบี้ยเช่าซื้อรอตัดบัญชี
             ภาษีซื้อที่ยังไม่ครบกำหนด

ณ วันสิ้นปี คิดค่าเสื่อมราคารถยนต์ โดยคำนวณจากราคาเงินสด
เดบิต ค่าเสื่อมราคา
    เครดิต ค่าเสื่อมราคาสะสม

2. กรณีการบันทึกซื้อรถยนต์ส่วนบุคคล (ขอคืนvat ไม่ได้)
ณ วันทำสัญญาและวางเงินเริ่มแรก
เดบิต รถยนต์ (ราคาเงินสด)
        ภาษีซื้อที่ยังไม่ครบกำหนด (ภาษีซื้อของดอกเบี้ยเช่าซื้อ)
        ดอกเบี้ยเช่าซื้อรอตัดบัญชี
    เครดิต เงินสด/ธนาคาร (เงินดาวน์)
             เจ้าหนี้ตามสัญญาเช่าซื้อ

เมื่อผ่อนชำระค่างวด
เดบิต เจ้าหนี้ตามสัญญาเช่าซื้อ
        ดอกเบี้ยจ่าย
        ภาษีซื้อ(ภาษีซื้อของดอกเบี้ยเช่าซื้อ)
    เครดิต เงินสด/ธนาคาร
             ดอกเบี้ยเช่าซื้อรอตัดบัญชี
             ภาษีซื้อที่ยังไม่ครบกำหนด (ภาษีซื้อของดอกเบี้ยเช่าซื้อ)

ณ วันสิ้นปี คิดค่าเสื่อมราคารถยนต์ โดยคำนวณจากราคาเงินสด
เดบิต ค่าเสื่อมราคา
    เครดิต ค่าเสื่อมราคาสะสม



ขอขอบคุณข้อมูลจาก FB อ.สุเทพ พงษ์พิทักษ์ ที่อนุญาตให้นำความรู้ดีๆ มาเเบ่งปันใน Website Tax-EZ ค่ะ 

คลิ๊กที่นี่ เพื่อติดตาม FB เพจ "อาจารย์ สุเทพ พงษ์พิทักษ์"

เว็บไซต์นี้ใช้คุกกี้เพื่อให้คุณได้รับประสบการณ์การท่องเว็บที่ดีขึ้น ข้อตกลงและนโยบายความเป็นส่วนตัว
ยอมรับ